Belirtiler
- Genellikle bel boşluğunda (böğürde) başlayan ve hafifletmek için uyuşturucu bir ilacın alınmasını gerektirine kadar gittikçe kötüleşen, yavaş yavaş artan sancı;
- Taş aşağı idrar yoluna (uretere) doğru ilerledikçe bel boşluğu ve kasık, vulva veya testislere doğru inen sancı;
- İdrara çıkmak için sürekli bir zorlanma;
- İdrarda kan;
- Kişinin kendisinde veya ailesinde geçmişte yaşanılan böbrek taşı olayları;

Böbrek taşı düşürenlerin çok azı yaşadıkları deneyimi unutabilir. Yaşamlarında böylesi bir deneyimi geçiren insanlar bunun kendilerine en büyük eziyeti veren sancılı bir olay olduğunu kabul ederler. Nadiren taşlar küçük belirtilerle veya hiçbir belirti göstermeden düşerler.
Böbrek taşları (renal litiassis) göreli olarak ortak bir rahatsızlıktır. Kadınların yaklaşık %5`i, erkeklerin de yaklaşık %10`u yetmiş yaşına gelene kadar en azından bir taş olayları yaşarlar. Böbrek taşlarının tekrar ortaya çıkması ile ilgili bir eğilim söz konusudur. Birinci taştan sonra yıllık yeniden tekrarlama oranı %3 veya ikinci taştan sonra %6`dır. Belirli tipteki taşların oluşmasıyla ilgili eğilim ailelerde ortaya çıkar. Bazı çeşit taşlar bağırsak hastalıkları, şişmanlık veya böbrek tüplerindeki arızalar ile ilişkilidir.
Böbrek taşı, idrar çok yoğunlaştığı zaman ortaya çıkan kimyasal bir reaksiyonun sonucudur. İdrarda bulunan kalsiyum tuzları, ürik asit, sistin ve diğer maddeler genellikle küçük bir çakıl ebadında sert bir mineral birikimi oluşturacak şekilde kristalize olurlar.
Aşağıda belirtilenler Bazı Yarım Küre`den en fazla görülen böbrek taşı tipleridir.

Kalsiyum Taşları
Bu taşlar, diğer taşların %75`i ile 85`i arasında bir rakama ulaşırlar ve bunlar erkeklerde üçte iki bir oranla kadınlardan daha fazladır. İlk taş genellikle 20 ile 30 yaşları arasında görülür.
Kalsiyum taşlarından biri bir kez ortaya çıktı mı, spesifik tedaviyi başlatmadığınız sürece bir daha çıkacak demektir. Bu taşlar genellikle oksalat, fosfat veya karbonatla birleşerek kalsiyum tarafından oluşturulurlar. En fazla görüleni kalsiyum tarafından oluşturulur. En fazla görüleni kalsiyum oksalat taşıdır. Oksalatın varlığı, belli yiyeceklerin tüketilmesi nedeni ile olabilir. Buna ek olarak ince bağırsak hastalığı olan bazı insanlarda oksalat taşlarının oluşma eğilimi daha fazladır.

Ürik Asit Taşları
Esas olarak erkeklerde oluşan ürik asit taşları, diğer tüm taşların yaklaşık %8`ini oluşturur. Ürik asit taşları olanların yarısında gut hastalığı da vardır.

Sistin Taşları
Kendilerinde sistin taşı oluşumları bulunan insanlarda kalıtsal sistinüri hastalığı vardır (sis-tinüri-idrarda aşın miktarda sistin bulunuşu). Sistin taşlarının oluşma olasılığı erkeklerde ve kadınlarda eşittir. Bu oluşum genel anlamda taşların yalnızca %1`ini içerir.

Struvit Taşları
Esas itibarıyla kadınlarda oluşan struvit taşları, spesifik bir enzim üreten bakterili bir idrar yolu enfeksiyonunun sonucudur. Bu taşlar bir geyik boynuzu görünümünü alacak şekilde oldukça fazla büyüyebilirler. Bunlar idrar yollarını tıkayarak böbreğe zarar verirler.
Taşların hepsinin belirtileri yoktur. Taşların, ilgisi olmayan bir sorun için yapılan röntgen incelemesinde fark edilmesi çok görülen bir olaydır. Sancı genellikle taş gevşeyip (parçalanıp), uretere doğru indiği zaman ortaya çıkar.

Teşhis
Eğer böbreğinizde taş olduğundan kuşkula-nılıyorsa, kanınız ve 24 saatlik idrar birikiminiz kimyasal olarak analiz edilecektir.
Eğer şidetli ağrınız varsa, taş düşürüyor olabilirsiniz; doktorunuz bu dönem için size güçlü ağrı kesiciler verebilir. Genellikle teşhiste özel bir böbrek röntgeni olan IVP kullanılır. Hastaneye yatmanız gerekebilir.
Doktorunuz düşürdüğünüz taşın analizi için, idrarınızı yaparken bir süzgeç kullanmanızı isteyebilir.Amaç taşın bileşiminin anlaşılması-dır; böylelikle sorunun nedeni ve izlenmesi gereken tedavi yöntemi belirlenebilecektir.
Böbrek Taşları Ne Kadar Ciddidir?
Süreç çok sancılı olmasına rağmen, böbrek taşlarının büyük bir çoğunluğu herhangi bir kalıcı zarar bırakmadan ureterden idrara geçerler. Ancak buna neden olan şey belirlenmeli ve ilerde ortaya çıkacak taş oluşumun önlemek için gerekli tedavi yapılmalıdır.
Her ikisi de böbrekte büyük zarara yol açacak olan idrar yolu enfeksiyonu ve tıkanması gibi komplikasyonları önlemek oldukça önemlidir.
Olayların bir çoğunda cerrahi müdahalelerin yerine böbrek litotripsisi gibi yeni tedavi metodlan kullanılıyor olmasına rağmen, bazen bir taşın alınması için ameliyat gerekebilir. (Li-totripsi - Böbrek ve idrar yolundaki taşı şok dalgalarıyla dağıtarak uretradan geçecek parçalara ayırma.)

Tedavi
Tedavi seçimi taşın cinsine göre ve komplikasyonları olup olmamasına göre yapılır. Ancak tüm böbrek taşı olanlara uygulanan bir kural vardın Her gün en azından 6 ile 8 bardak arasında bir miktarda su içmek, ayrıca yatarken en azından bir bardak su içmek ve gece boyunca yine bir bardak su içmek... Yeterli miktarda alınan sıvı idrarı sulandırır, böylece kristallerin oluşma olasılığını azaltır.

İlaç Tedavisi
Taşların büyümesini engellemek için bir ilaç tedavisinin gerekip gerekmeyeceği, hastalığınızın ciddiyetine bağlıdır. Bazı kalsiyum taşları çeşitlerinde (genellikle aşırı kalsiyum ifraza-tıyla birlikte olanlarda), genellikle yeni taşın oluşumunun önlenmesinde thiazide grubu bir diüretik başarıyla kullanılır. İdrarda taş oluşumunu önlemek için fosfat içeren bir preparat da önerilebilir.
Böbrek tüplerinin asidi süzme yetisinde bir arıza olan distal renal tubular asidoz nedeniyle ortaya çıkan kalsiyum taşı oluşumu, idrarı al-kalileştirerek önlenebilir. (Distal renal tubuiar renal asidos - böbrek tubulluslarınin neden olduğu asidoz.)
Eğer sizde ürik asit taşı varsa, hekiminiz idrar alkaliliğini muhafaza etmek için bir ilaç veya allopürinol önerebilir.

Cerrahi Müdahale
Tıkanma, enfeksiyon veya ciddi bir kanama, herhangi bir taşın alınması için ameliyatın gerekli olduğunu gösterir. Geçmişte taşlar böbrekte, renal pelviste veya ureterde bir insizyon yaparak veya mesaneden ureterde bir insizyon yaparak veya mesaneden uretere kadar bir alet sokarak alınıyordu (insizyon -bisturi ile kesit yapma, yarma). Şimdi taşı parçalamak için ses yoluyla elde edilmiş şok dalgalarının kullanıldığı, komşu dokulara daha az etki gösteren bir tedavi genellikle başarılı olmaktadır.
Bazı kalsiyum taşları anormal şekilde faaliyet gösteren paratiroid bezleri nedeniyle ortaya çıkarlar. Bu türden bir durumda yapılacak olan bir tedavi, ilerde ortaya çıkacak olan böbrek harabiyetini önlemek için paratiroid dokusunun alınmasıdır.

Beslenme
Fazla veya yetersiz beslenme taş oluşumunda etkili olabilir. Bazı faktörlerin değişken olmasından dolayı, hekiminiz sizin durumunuzu gözlemleyerek size uygun olan diyeti önerecektir.

Not:Burada yer alan yazılar bilgilendirme amaçlıdır, İlaç önerisi ve tedaviler için lütfen doktorunuza başvurunuz..