29 Mart 2024, Cuma
Üye Giriş Paneli
Kullanıcı Adı
Şifre
KONU LİSTESİ

Siroz

Belirtileri
Hiçbir belirti olmayabilir;
-İştahsızlık-,
-Kilo kaybı;
-Bulantı, kusma;
-Genel olarak yorgunluk ve zayıflık hissi duymak-,
-Sarılık (cildin ve gözlerin sararması).
-Karın ağrısı;
-Bağırsak kanaması-,
-Cilt altında ufak kırmızı örümcek gibi kan damarları gözükmesi veya cildin kolayca çürümesi;
-Sekse karşı duyulan ilginin azalması, er­kekler iktidarsızlaşabilir ve kadınlar ay hali göremeyebilir.
-Kaşınma;
-Karnın ve bacakların şişmesi.
Acil Durum Belirtileri
-Kusmayla veya makattan (rektumdan) kan gelmesi.
-Zihinsel karışıklık.


Siroz karaciğer dokusunun düzeltilemez ve gitgide artan biçimde tahrip olması durumu­dur. Bu bir enfeksiyon, (mikrop alma) zehirlen­me veya başka bir hastalık sebebi ile olabilir. Normal karaciğer dokusunun yerini yara izleri ve yeni oluşan karaciğer hücreleri ölürken on­ların yerini de bağ dokusu (yara dokusu) alır. Bu hücrelerin ölümü ile karaciğerin kompleks (karmaşık) işlerinin gitgide artan bölümünü, azalmakta olan sağlıklı hücreler yüklenir. Baş­langıçta karaciğer normal faaliyetini sürdüre­meyen hücrelerin yerini doldurmak için büyü­yebilir. Zamanla daha fazla bağ dokusu oluşun­ca karaciğer küçülür. Sağlıklı bir karaciğer ba­ğırsak tarafından özümlenen ve kan dolaşımıy-la kendisine gönderilen besinler üzerindeki çe­şitli faaliyetleri sürdürür. Eğer karaciğer hücre­leri ölür ve karaciğer küçülürse kanın buraya gelmesi çok zorlaşır. Kanın akışı (dolaşımı) ter­sine dönüp (portal hipertansiyon) karaciğeri at­lar ve onun önemli besinlerini alıp götürür. Ka­nın akışındaki bu değişiklik dalağın genişleme­sine sebep olabilir. Yemek borusunda varisler oluşur ve bunlar da kanayabilir (bkz. Yemek Borusundaki Varisler). Eğer sirozlu karaciğer kanla ilgili işlemleri yapamaz ve parçalanan maddeleri gerektiği gibi ayıklayıp çıkaramazsa bunlar, beyniniz üzerinde olumsuz etki yapar Bu maddeler genellikle karaciğerin normalde parçalayıp çıkardığı fazla miktarlarda protein­dir. Bunların kanda bulunma oranının artması ellerin titremesine, zihinsel karışıklığa ve neti­cede komaya (encephalopathy) sebep olabilir. Portal hipertansiyonun (kan dolaşımının tersine dönmesi) diğer bir sebebi de karaciğere kan getiren damarda (portal damar) bir kan pıhtısı oluşmasıdır. Bazı durumlarda ise damar tıkan­ması görülebilir, hiçbir nedene bağlı değildir. Karaciğer damarında kan pıhtılaşması (trombo-zu) veya Budd-Chiari sendromu denilen rahat­sızlık karaciğerden çıkan kanın pıhtıyla engel­lenmesidir ve portal hipertansiyona sebep ol­ma olasılığı çok azdır. Bu tip engelleme de ka­raciğerin büyümesine ve üstüne bastırılınca çok hassaslaşmasına sebep olur. Sık sık karın­da ciddi bir biçimde sıvı (asit) birikimi oluşur.
Sirozun çeşitli nedenleri ve şekilleri vardır.

Alkole Bağlı Siroz
Amerika Birleşik Devletleri`nde en yaygın siroz türü alkole bağlı sirozdur. Ekseriyetle uzun yıllar çok içki içmek neticesinde gelişir ve alkoliklerin yüzde 15`inde görülür. Çok alkol­den sarılık olanlar en az 10 yıl boyunca günde yarım litre veya daha çok viski veya rakı (45 gram alkol) almak karaciğere zarar vermeye yeter miktardır.
Alkolik siroz belirtileri ekseriyetle kendini hissettirmez. Diğerlerinde belirtiler yavaş yavaş başlar. Bunlar iştahsızlık, kilo kaybı, çürüklerin kolay oluşması, güçsüzlük ve yorgunluktur. Sa­rarma ve yemek borusunda kanama bu belirti­lerin arkasından gelebilir.
Tedavi, hastalığın doğurduğu problemlere (komplikasyonlara) örneğin kanamaya veya karındaki asit birikimine yöneliktir. Alkoliğin al­kolü bırakması şarttır. Bu o ana kadar karaci­ğerde meydana gelen hasarı düzeltmez, ancak daha kötü olmasını bir miktar önler. Siroz has­tası alkolü bırakınca kendisini daha iyi hisseder ve daha uzun yaşayabilir.

Kriptojenik Siroz (Cryptogenie Cirrhosis)
Sarılık sonrası siroz olarak bilinir. "A tipi" sa­rılık virüsünün ve "ne A ne de B" tipi sarılık vi­rüsünün sebep olduğu veya bilinmeyen bir ne­denin sebep olduğu kronik karaciğer hastalığı­nın son safhasıdır. Bilinmeyen nedenlerin ço­ğunun virüse bağlı olması olasıdır.

Birincil Safra Sirozu (Primary Biliary Cirrhosis)
Safra kanalları karaciğerin içindeki ve kara­ciğerden çıkan kanallardan oluşur. Bu kanallar bağırsağa safra taşır. Birincil safra sirozu karaci­ğerdeki mikroskopik safra kanallarının kronik olarak iltihaplanması ve lekelenmesi (yara izle­ri bulunması) şeklinde tarif edilir. Bunun sebebi bilinmemektedir. Neticede karaciğer gitgide tahrip olur ve siroz oluşur.

Hemokromatoz (Hemochromatosis)
Bu irsi bir hastalıktır. Vücudun aşırı derece­de demir biriktirmesine neden olur. Bu durum­dan doğrudan doğruya etkilenen uzuv karaci­ğerdir. Çünkü demirin esas depolandığı yer bu­rasıdır. Karaciğerde demir birikimi de siroz ya­pabilir. Ayrıca aşırı miktarda demir pankreası, iç salgı bezlerini ve kalbi etkiler.

Wilson Hastalığı
Bu kalıtsal(ırsi) hastalıkta çeşitli organlar­da,özellikle beyin, göz, böbrek ve karaciğerde, bakır birikir.Bu nadir hastalıkta titremeler, ka­raciğer hastalığı, gözün saydam tabakasında renkli bir halka ve kronik hepatit görülür. Eğer tedavi edilmezse, karaciğer hastalığı siroza dö­nüşür.
Tedavide penisilamin denen bir ilaç kulla­nılır ve tedavi ömür boyu sürer.

AIfa-1 Antitripsin Eksikliği
Bu enzim eksikliği olan insanlarda, erişkin­lik döneminde amfizem ve karaciğer hastalığı görülebilir. Bebeklik döneminde ortaya çıkan karaciğer hastalığı genellikle bu enzim eksikliği ile ilişkilidir.
Bu hastalığı olanlarda çoğu kez uzun süre belirti vermeyen siroz bulunmaktadır.

Teşhis
Karaciğer tümörlerinin en sık görülen bul-guları,siroz-sarılık,su birikmesi (ödem) ve deri­de örümcek şeklinde damarların ortaya çıkma­sıdır (her zaman görülmez). Bu belirtiler olmasa bile, muayene sırasında büyümüş bir karaciğer ya da dalak bulunabilir.
Bu bulgulara dayanarak bazı kan testleri yapılır. Bazen kan testleri kağaciğerde siroz ol­duğunu göstermeyebilir. Ancak,hasta uzun sü­redir aşırı miktarda alkol kullanıyorsa, siroz olasılığı düşünülebilir. Kesin teşhis koymak için yapılabilecek karaciğer biyopsisi hastalığın ağırlığını, nedenini ve karaciğerdeki hasarı or­taya koyacaktır.

Karaciğere Bağlı Damarda Yüksek Basınç (Portal Hipertansiyon)
Siroz hastaların üçte ikisinden fazlasında bu durum vardır. Karaciğeri besleyen damardaki akışın bozulmasına neden olur. Karaciğerin da­mar sisteminde basınç artar. Neticede dalak şi­şer ve yemek borusunda ve karında damarlar genişler.

Yemek Borusu İle İlgili Kanama
Bu yemek borusundaki veya midedeki va­rislerin çatlamasından olabilir. Bu hayatı tehlikeye sokan bir durumdur. İlk tedavi bir ilacın (vasopressin) damara verilmesi ile varisteki baskıyı azaltıp kanamayı en azından geçici ola­rak durdurmak olabilir. Buna ek olarak burun­dan mideye bir tüp sokulur. Bu tüpe hem bir mide balonu, hem de bir yemek borusu balo­nu bağlıdır. Bunlar şişirilip varisler üzerine bas­kı yapılarak kanama durdurulmaya çalışır. Eğer kanama durur veya azalırsa ya da büzüştürücü etkili bir ilaç endeskopa yerleştirilmiş bir katater (ince tüp ) kullanılarak doğrudan damarın içine enjekte edilebilir. Buna yemek borusu damarları ile ilgili skleroterapi denir. Diğer va­kalarda kanamayı durdurmak için ameliyat ge­reklidir. Her ne kadar akut yemek borusu veya mide kanaması ameliyatlarında ölüm riskinin çok yüksek olduğu bilinse de bu ameliyat ge­reklidir.

Asit (Karın İçinde Sıvı Birikmesi)
Bu durum karın bölgesinde aşırı miktarda asit birikmesidir. Tedavi tuzu kesmek ve idrar sökücü (diüretik) ilaçlar kullanarak idrar yoluy­la suyu ve tuzu vücuttan atmaktır.

Karaciğer Ensefalopatisi(Hepatic Encephalopathy)
Toksinleri ayıklamak için kanı gerektiği biu-çimde süzemeyen karaciğerdeki toksik mad­deler beyini zehirler. Buna sarılığa bağlı ensefa-lopati denir. Kan testleriyle kandaki amonyak seviyesi belirlenir. Belirlenen seviyesi toksinle­rin birikme derecesinin endeksidir. Bu durum­daki kimselerin karakteri değişir, zihinleri karı­şır, uyuşuk ve titrek olurlar.

Tedavi
Siroz hastalığnın özel bir tedavisi yoktur. Si­rozun yarattığı rahatsızlıklar (komplikasyonlar) tedavi edilir. Eğer sizde asit birikmesi görülürse doktorunuz tuzu kesmenizi önerir. Kesin ola­rak buna uyulmalıdır. Çünkü yemeklerle aldığı­nız az bir tuz fazlası bile çok şişme yapabilir. Ayrıca, içtiğiniz su da bir ölçüde sınırlanabilir. Vücudunuzdaki sıvıyı boşaltmak için idrar sö­kücü ilaçlar da alabilirsiniz. Eğer ensefalopati belirtileri varsa doktor az protein almanızı öne­rebilir. Yiyeceklerinizde yeterli miktarda kalori bulunması da istenecektir. Doktorunuz vitamin hapları özellikle vitamin K, A ve D almanızı is­teyebilir. Eğer kaşıntı rahatsız edecek kadar ar­tarsa cholestyramine verilebilir. Bu ilaç diğer ilaçların özümsenmesini önleyebilir onun için ayrı olarak alınmalıdır. Karaciğerde parçalanıp dışarı atılan alkolden ve tüm diğer ilaçlardan uzak durun. Eğer bu ilaçlardan birini almanız şartsa dokturonuz dozu (ne miktarda alabile­ceğinizi) ayarlayabilir. Bazı durumlarda dokto­runuz karaciğer nakli ameliyatını uygulama olasılığını arıştırmak üzere karaciğer hastalıkla­rında uzmanlaşmış bir tıbbi merkeze başvur­manızı isteyebilir.

Not:Burada yer alan yazılar bilgilendirme amaçlıdır, İlaç önerisi ve tedaviler için lütfen doktorunuza başvurunuz..