29 Mart 2024, Cuma
Üye Giriş Paneli
Kullanıcı Adı
Şifre
KONU LİSTESİ

Yutma Sorunları

Belirtiler
-Sıvı ve katı maddeler boğazda vaya göğüs bölgesinde takılır.
-Yenilenin çıkarılması.
-Yutma sırasında gargara sesi çıkması.
-Göğüste yutma sırasında rahatsızlık.

Acil Durum Belirtileri
-Tümüyle tıkanma sıvı ve katı maddeleri yutamama (salyanın sürekli akması).

Yutma sorunları değişik nedenlerle değişik belirtiler gösterir. Yiyecek boğaza takılmış olabilir veya yutkunma normalden uzun sürebilir.

Göğüste yanma veya ciddi göğüs ağrıları hisse-dilebilir. Sürekli yutkunamama sorunlarının nedenleri değişiktir. Yemek ve nefes borularında-ki kasların düzgün çalışmaması veya zedelenmiş olması yutkunma zorluğu yaratır. Midedeki asitin yukarıya doğru çıkmamasıyla oluşan ülserler veya yaralı doku yutkunmayı zorlaştırabilir. Yemek borusunda oluşan torbacıklar yiyeceğin esofagusdan aşağı inmesini önler. Yutkunma sorunlarının bir nedeni de myasthe-nia gravis veya esofagus kanserleridir. Yutkunma sorunları geçici ve önemsiz olabilir. Fakat her zaman bunların ciddi nedenlerden olabileceğini de unutmamak, bu sorunlar uzarsa derhal doktora gitmek gereklidir. Erken teşhis çok önemlidir.

Akalazya
Bu seyrek görülen bir yemek borusu rahatsızlığıdır. Yemek borusu kaslarının uyumlu itiş hareketinin (peristaltizm) olmaması ve yemek borusunun alt ucundaki kas halkasının gevşe-yememesi bu rahatsızlığa yol açar. Bu, yiyeceklerin mideye geçmesini çok güçleştirir. Bu durumun temel nedeni tam olarak bilinmemektedir.
Akalazyanın ilk belirtisi sıvı ve katı gıdaların yemek borusundan geçememesidir. Gıdalar sık sık geri gelir. Bazen, özellikle erken aşamalarda, bol miktarda sıvı içmek gıdayı mideye " itmeye" yardımcı olur. Ancak sonunda, bu da rahatlama sağlamamaya başlar (aslında bazı insanlarda, bazı sıvılar, özellikle çok sıcak ya da çok soğuksa, başlangıçtan itibaren yemek borusunda kalabilir). Bazı göğüs rahatsızlıkları ya da ağrıları da görülebilir.
Akalazya belirtileri sözkonusuysa, doktorunuz, yemek borusu kaslarının doğru çalışıp çalışmadığını anlamak için, baryum röntgenini de içeren bir dizi test ya da bir yemek borusu hareket yeteneği incelemesi isteyecektir. Genellikle, akalazya belirtilerine yol açabilecek bir kanserin sözkonusu olmadığından emin olmak için, üst mide-barsak endoskopisi uygulanır.
Tedavi edilmeden bırakılırsa, akalazya olan bir kişide birkaç on yıl içinde yemek borusu kanseri ortaya çıkabilir. Kötü beslenme, kilo kaybı, gıdaların akciğer iltihabına yol açacak şekilde akciğerlere çekilmesi, gevşeme kusuruyla ilişkili diğer sorunlardır.
İlaç tedavisi bazı akalazya vakalarında yararlar sağlayabilir, ama genellikle pek az etkisi vardır.
Akalazyanın başka bir tedavisi, kasların mekanik olarak gerilmesidir. Balon takılmış ince uzun bir tüp yemek borusundan aşağıya, daralan bölgeye uzatılır. Sonra balonu şişirmek için basınç altında hava ya da suyla doldurulur ve geçit açılır (genişletilir). Tüp takılırken duyulacak rahatsızlığı azaltmak için, damardan verilen bir ilaçla sizi sakinleştirirler; ayrıca uyuşturmak için boğaza ve yutağa ilaç püskürtülür. Balonun şişmesi, yiyeceklerin yerçekimiyle yemek borusundan aşağı inebilecekleri şekilde, alt yemek borusu kas halkasını gevşetir. Bu tedaviden sonra, yemek borusunda ilerlemeyi sağlayan uyumlu kasılmalar normale dönmez, ama çoğu kişi yeterli bir yutma yeteneğine sahip olur.
Ayrıca, özofagomiyotomi denilen cerrahi bir yöntem de kullanılabilir. Bu yöntemde, cerrah yemek borusuna ulaşmak için göğsü açar. Yemek borusunun alt ucundaki kaslar, yiyeceklerin daha kolay geçmesini sağlamak için kısmen kesilir. Bu ameliyatın riski düşüktür ve uzun dönemli sonuçları genellikle çok iyidir.

Yaygın Spazm
Yemek borusunun, çok sayıda, yüksek basınçlı, uyumsuz kasılmalarına yaygın spazm adı verilir. Genellikle bir yutma hareketinden sonra ortaya çıkar. Bu, yemek borusunun alt kısmının duvarlarındaki düz (istemdışı) kasları etkileyen, seyrek görülen bir yemek borusu rahatsızlığıdır. Yaygın spazmın nedeni bilinmemektedir.
Başlangıçta, teşhis zor olabilir. Belirtiler hafif olabilir, hatta tedavisiz ortadan kalkabilir. Belirtileri, basit mide yanması belirtileriyle karıştırabilirsiniz. Ama görünürdeki mide yanmasının nedeni yaygın spazm ise, belirtiler genellikle kesilmeksizin yıllarca devam eder. Zamanla şiddetlenebilirler. Belirtiler hemen her zaman yemek borusundan geçişi geciken gıdalar ve sıvılarla ilişkilidir.
Yemek borusunun genişletilmesi başlangıçta rahatlama sağlayabilir. Zaman zaman ameliyat gerekli olabilir.
Yutak Kör Keseleri
(Farenks diveıtikülleri)

Yutağın(farenks) duvarındaki kaslar, özellikle yaşlanma nedeniyle, zayıfladığında, kör keseler denilen cepler oluşur. Bunlar" daha sonra, yiyecekleri yakalamaya yetecek kadar genişlerler.
Cepler oluşursa, gıda zerreciklerini yedikten kısa bir süre sonra geri çıkarabilirsiniz. Boğazınız tahriş olur ve bir gurlama sesi farkedebilir-siniz. Cepler genişledikçe günler boyu alıkonan gıdalar nefesinizin kötü kokmasına neden olabilir.
Sıvıların ve sindirilmemiş gıdaların yemek borusuna geri dönmesi ve gece boyunca akciğerlere çekilmesi riski vardır, bu bir akciğer enfeksiyonu riskini arttırır.
Rahatsızlık verici semptomlara neden olan kör keseciklerin tedavisi ameliyattır. Cepler ya da kör keseler yemek borusunda da oluşabilir, ama burada seyrek olarak soruna yol açarlar.
Yutak (Farenks) Felci
Yutak felcinin başlıca belirtileri yutak kaslarındaki, yutma güçlüğüne yol açan, zayıflık ve uyumlu çalışma bozukluğudur. Böyle bir sorunu olan kişiler yiyecekleri ağızdan boğaza ve yemek borusuna geçirmekte güçlük çekerler.

Yutma güçlüğü ve boğaz rahatsızlığına ek olarak, bu sorun yiyeceklerin soluk borusuna çekilmesine ya da yiyeceklerin burna gelmesine neden olabilir.
Birçok yutma rahatsızlığında olduğu gibi, belirtilerin yutaktaki kaslara yanlış sinir uyarılarının iletilmesinin sonucu olarak ortaya çıktığına inanılmaktadır. Bu, myasthenia gravis ve amiyotrofik lateral skleroz gibi çeşitli sinir ve kas hastalıklarında ve bazı beyin tümörü ya da felci türleri gibi nörolojik rahatsızlıklarda görülür. Botulizm biçimindeki gıda zehirlenmesi, yutak felcinin başlamasını daha ani bir hale getirebilir.
Yutak felcini teşhis etmeye yönelik testler arasında baryum röntgeni ve yemek borusu hareket kabiliyeti incelemesi sayılabilir. Diğer olası nedenlerin varolmadığından emin olmak için, üst mide-barsak endoskopisi de uygulanabilir.
Felç, miyastenia gravis gibi bir hastalığa bağlıysa, genellikle hastalığın tedavisine yanıt verir. Felç geçiren insanlar zaman içinde iyileşme olduğunu farkederler.
Yutak felci olan insanlara, burundan mideye giden bir tüple geçici besleme ve tedavi uygulanması gerekir. Ameliyat nadiren etkilidir. Bazen, besleme için doğrudan karın duvarından mideye giden bir tüp yerleştirilir. Bu tüp yutak ya da yemek borusundaki etkilenen bölgenin kenarından geçer ve uygun sindirim için geri kalan barsağın kullanımına olanak sağlar.

Diğer Rahatsızlıklar
Yutma güçlükleri, tümör, nedbe dokusu ya da doğuştan olan bozukluklar gibi başka durumlardan da kaynaklanabilir. Bazı insanlar yiyecekleri yutmada herhangi bir sorunları olmadığı halde, boğazlarında bir şişlik duygusu hissedebilirler. Bu rahatsızlığa globus adı verilir. Bazen bu özel yutma sorunu, stres sonucu ortaya çıkabilir. Doktorunuz sorunun globus olduğundan şüphelenirse, muayenenin bir parçası olarak, sorumlu olabilecek herhangi bir olası stres kaynağını teşhis etmenizi isteyebilir. Çoğu durumda, duygusal sıkıntının rahatlaması sorunu ortadan kaldırır.

Not:Burada yer alan yazılar bilgilendirme amaçlıdır, İlaç önerisi ve tedaviler için lütfen doktorunuza başvurunuz..